Podróż po Etiopii - część 18 - Odwiedzamy plemię Dassanech blisko granicy z Kenią i Sudanem Południowym.

Z okolic ziem należących do plemiona Mursi udajemy się na południowy wschód do wioski Turmi położonej na wysokości 925 m n.p.m. Znajduje się ona na terenach fascynującego ludu Hamerów i zamieszkuje ją około 1000 osób. Usytuowana jest na skrzyżowaniu dróg skąd łatwo dostać się do plemion, których nie uległy jeszcze cywilizacji. Jutro udajemy się do wioski ludu Dassanech, zwanego też Geleb.

Okolice wioski stają się dla nas kilkudniową oazą, z której będziemy odwiedzać różne plemiona. Buska Lodge to nasz najlepszy nocleg w dolinie Omo. Rozsiane pośród zieleni, pokryte strzechą chaty kryją rustykalne wnętrza z prostymi łożami osłoniętymi moskitierami.

Wyschnięte koryto rzeki nie pozwala zapomnieć o problemie braku wody w porze suchej. Jedyną zaletą jest możliwość skorzystania z niego jako traktu, którym w miarę bezpiecznie można się przemieszczać.

Doświadczymy piekielnych temperatur, bo zjedziemy jakieś 600 metrów niżej na wysokość 380 m n.p.m. Z Buska Lodge udajemy się 70 kilometrów na południe. Ku naszemu zdziwieniu okazuje się, że część drogi jest wyasfaltowana. Nasz przewodnik, który był tu miesiąc temu jest tym faktem jeszcze bardziej zaskoczony. Oto znak, że południowa Etiopia zaczyna się cywilizować. Nie oznacza to jednak tłumów turystów. Nadal droga jest pusta, a czas przejazdu to jakieś półtorej godziny, bo po dłuższej chwili asfalt urywa się i wracamy na nierówne drogi gruntowe. Jesteśmy tu w porze suchej i nawet nie chcemy myśleć jak wygląda jazda w trakcie pory deszczowej.

By odwiedzić plemię Dassanech trzeba wylegitymować się paszportami w punkcie granicznym i przepłynąć przez rzekę Omo. Jeszcze niedawno nie było tu mostu i pozostawała przeprawa chybotliwą dłubanką.

Dziś nadal są tacy, którzy oferują swoje usługi przedostania się na drugą stronę rzeki. Ich łodzie wyrzeźbione są z jednego pnia i choć podróż w nich wydaje się ryzykowna, to wielu nie posiadających innego środka transportu korzysta z tej opcji, by skrócić sobie czas dotarcia do wioski.

My mamy jednak komfort udania się do jednej z wiosek naszym samochodem. Niedaleko stąd znajduje się granica z Kenią i Jeziorem Turkana na południu oraz Sudanem Południowym na zachodzie.

Mówi się, że plemię Dassanech migrowało z okolic południowo-zachodnich brzegów jeziora Turkana, skąd w XVIII wieku wygoniły je plemiona osiadłe w obecnej północnej Kenii. Cóż, ludność ta nie ma w sobie genu państwowości, więc nie znają pojęcia granicy państwa. Kierują się raczej prostą zasadą - chęcią przejęcia konkretnego terytorium. Nie jest to jednak łatwe, bo podobne ambicje mają inne plemiona. Walczą jednak o zachowanie terytorium, zwłaszcza tego, które znajduje się blisko rzeki. Ta pozwala czerpać wodę dla ludzi i zwierząt oraz nawadniać okoliczne pola.

 

Odwiedzając obecne ziemie zasiedlone przez plemię Dassanech i odczuwając żar płynący z nieba, zadziwia nas fakt, że chcą tu egzystować.

Nie jesteśmy przecież w najgorętszym okresie. Mało tego, niedawno skończyła się pora deszczowa, a ziemia wygląda na ekstremalnie suchą.

Lud Dassanech prowadził kiedyś koczowniczy styl życia. Dziś są raczej przywiązani do swego miejsca, choć zdarza się, że sytuacja zmusi ich do przeniesienia się w inną okolicę. Zajmują się rolnictwem, pasterstwem i w mniejszym stopniu rybołówstwem. Uważani są za najbiedniejsze z plemion doliny Omo. Ich skromne, kopulaste chaty przypominają budowane przez Tuaregów z Sahary lub Nama z Kalahari. Co ciekawe, budową chat zajmują się kobiety. Ich konstrukcja wskazuje na "tymczasowość" i jest dowodem na to, że korzenie nomadów tkwią nadal głęboko w ich umysłach.

Codzienne życie nie różni się zasadniczo od innych plemion doliny Omo. Mężczyźni trzymają się razem, dbając o wygląd, organizując sobie rozrywki i dostarczając produktów, by wyżywić rodzinę.

 

Kobiety zajmują się dziećmi...

... gospodarstwem ...

... kuchnią.

W niej używają m.in. zboża zmagazynowane wcześniej w swego rodzaju "spichlerzach"...

oraz mleko zwierząt na codzień i ich mięso od święta. Budują dla nich ocienione zagrody, by przetrzymały ekstremalne warunki pogodowe.

Popatrzcie na tych ludzi. Są wyjątkowo smukli, dobrze zbudowani, wyglądający zdrowo. Od dzieci przez nastolatki do dorosłych.

Lud Dassanech, mimo biedy dba o swój wygląd. Kobiety noszą spódnice z kozich skór, dekorując ciała naszyjnikami i bransoletami. Noszą też kolorowe kolczyki w uszach i czasem paciorki we włosach.

Fryzury są wyróżniającą się cechą plemienia. Swe krótkie włosy układają tuż przy skórze głowy z charakterystycznymi przedziałkami, zaplatając je czasem w warkoczyki. Dotyczy to zarówno kobiet, jak i mężczyzn.

Dzieci od najmłodszych lat naśladują styl i estetykę dorosłych.

Czasem palące słońce sprawia, że trzeba okryć się czymś co przypomina bardziej cywilizowaną formę odzienia,

albo wręcz przeciwnie.

W wieku około 10 lat wszyscy podlegają obrzezaniu. Zanim do niego dojdzie dziewczynki często przedrzeźnia się nazywając je chłopcami, dzikimi zwierzętami, czy małpami. Mimo prób ograniczania przez władze Etiopii rytuał ten jest głęboko zakorzeniony.

Głównym powodem wydaje się być interes ojca. Brak obrzezania dziewczynki pozbawia go możliwości otrzymania posagu w formie bydła, miodu, kawy, czy tytoniu.

Żegnamy wioskę Dassanech.

By poczuć klimat okolicy wracamy pieszo kilka kilometrów sawanną. Przyznam, że choć żar leje się z nieba jest to jedno z bardziej fascynujących doświadczeń. Po drodze spotykamy wędrujących tubylców.

Nie znamy celu ich wędrówki, ale domyślamy się, że związany jest z jakąś formą pozyskania okolicznych dóbr, by przeżyć kolejny dzień.

Niektórzy są tak samo zaskoczeni spotkaniem jak my. Bo jak to, biały, obcy człowiek w środku pustkowia? Większość po prostu przygląda się z ciekawością, inni zaś oczekują zrobienia im zdjęcia i skromnej gratyfikacji. Życie kobiet nie jest łatwe, bo z okolicznych pól do wioski czeka je długa droga.

Bliższy kontakt odsłania smutny wzrok, który wyraża trud ich dnia codziennego.

Dochodzimy do rzeki. Musimy pokonać dość ostre zejście do brzegu.

Most został daleko. Wsiadamy w dłubankę, by poczuć jak było tu kiedyś. Po dziesięciu minutach w chybotliwej łodzi, w której nie należy się zbytnio ruszać, jesteśmy na wschodnim brzegu rzeki. Krokodyle nie były nami zainteresowane.

Tu czeka na nas już zrelaksowany Seeyum, z którym wracamy w strefę komfortu naszego Buska Lodge. Zimny prysznic, gorąca kolacja ... jutro spotkanie z kolejnymi ludźmi doliny Omo.